Balkan Orient Trip – Stambuł: bazary, dachy, meczety
Z czym w pierwszej kolejności kojarzył mi się Stambuł? Przede wszystkim z bazarami, przepełnionymi kolorami i zapachami, gdzie zaopatrzyć się można we wszelkie możliwe dobra. Stąd też już pierwszego dnia pobytu w Stambule, chciałam przekonać się, czy moje wyobrażenie o tamtejszych bazarach nie rozmija się z rzeczywistością.
Kiedy tylko wysiedliśmy z promu, który zacumował w porcie Eminönü, udaliśmy w okolice mostu Galata (Galata Köprüsü). Jest to na pewno jedno z bardziej znanych i charakterystycznych miejsc tej części Stambułu. Co go wyróżnia? Przede wszystkim wędkarze, którzy wprost z mostu łowią ryby. Ich następnie można skosztować w restauracjach znajdujących się na niższym poziomie Galata Köprüsü. W miejscu tym, a także w okolicach portu Eminönü kłębią się tłumy miejscowych i turystów. Ciągle na kogoś wpadamy, ciągle ktoś usiłuje nam sprzedać selfie stick, zimną wodę (z tego dość często korzystamy, z racji panujących upałów) lub stambulskie obwarzanki (ich oczywiście również próbujemy). Szybko kierujemy się do miejsca, które dawna chciałam zobaczyć na własne oczy.
W porcie Eminönü
Most Galata
Bazar Egipski (Mısır Çarşısı), zwany też bazarem przyprawowym, znajduje się dosłownie kilka kroków od portu Eminönü. Przede wszystkim można nabyć tam przyprawy, najróżniejsze smaki lokumów, herbatę, rękodzieło, ale także poszewki na poduszki czy ceramikę. Jest tam tłoczno i gwarno, a sprzedawcy wychodzą z siebie i stają obok, by przyciągnąć klientów do swoich stoisk. Zachęcają do darmowej degustacji, zagadują w każdym możliwym języku, prawią komplementy. Jednak kiedy przychodzi do targowania z nimi, nagle dość szybko się okazuje, że już nie są tak pozytywnie nastawieni. Wszyscy mi powtarzali, że w Turcji podstawą handlu jest targowanie. Owszem, na pewno tak jest, ale nie w miejscach, które w dużej mierze odwiedzane są przez turystów. Na Bazarze Egipskim nie kupujemy zbyt wiele – trochę lokumów na wagę oraz dwa zestawy miksu przypraw. W przypadku tych ostatnich udało mi się stargować ich cenę o kilka lirów, jednak na tym zakończyłam moje bazarowe sukcesy negocjacyjne.
Po opuszczeniu Bazaru Egipskiego wkraczamy do Wielkiego Bazaru (Kapalı Çarşı), zwanego też często Krytym Bazarem. Zajmuje on powierzchnię 30 hektarów i obejmuje swym zasięgiem 61 ulic. Część przewodników podaje, że na jego terenie znajduje się między 3500 a 4000 sklepów. Podobno liczba ta jest nieco niższa, ze względu na to, że część z nich ustępuje miejsca na przykład restauracjom. Co można kupić na Wielkim Bazarze? Odpowiedź brzmi: wszystko! Zaczynając od złota i srebra, przez dywany, wszelkiego rodzaju tkaniny, po żywność, podrabiane ubrania, torebki i buty. Panujący tam harmider i ruch jest na swój sposób fascynujący. Chłoniemy atmosferę tego miejsca, przysłuchując się rozmowom i pokrzykiwaniom sprzedawców. Próbujemy coś kupić na stoisku z poduszkami (dostałam na nie zamówienie z Polski), jednak efekt jest taki, że właściciel sklepu wpada w złość twierdząc, że proponujemy zbyt niskie kwoty. Sytuacja była patowa, bo nikt nie chciał ustąpić, więc ostatecznie on nic nie zarobił, a my niczego nie kupiliśmy. Wędrując w górę bazarowych uliczek zaczynam coraz intensywniej przysłuchiwać się pokrzykiwaniom sprzedawców. Nagle jeden z nich zwraca się do mnie z zaproszeniem do jego sklepu z jeansami. Gdy oczywiście odmawiam, stwierdza: „Oh don’t worry we’ve got big sizes!” I teraz pytanie: czy chciał powiedzieć, że mają duży wybór rozmiarów, ale znajomość, a raczej nieznajomość języka mu na to nie pozwoliła? Czy też sugerował, że jestem gruba? Generalnie mnie zirytował i odechciało mi się przysłuchiwać, co sprzedawcy do mnie mówią.
Teren wielkiego bazaru opuszczamy obok stambulskiego uniwersytetu. Mijamy jego mury i wędrujemy do Meczetu Sulejmana (Süleymaniye Cami). Markowi udaje się dosłownie w ostatniej chwili dostać do jego środka przed zamknięciem dla zwiedzającym. Mnie ta sztuka się nie udaje, bo dość długo zajmuje mi przywdzianie odpowiedniego stroju. Sam meczet jest drugim co do wielkości tego typu obiektem w Stambule. Wzniesiony został przez Sinana, który w ten sposób chciał zapewnić sobie sławę wśród kolejnych pokoleń. Z terenu meczetu rozciąga się widok na Bosfor, Most Galata oraz Złoty Róg.
Meczet Sulejmana od środka i na zewnątrz
Zwracamy też uwagę na restauracje znajdujące się na dachach pobliskich budynków. Kiedy zaczynamy się zastanawiać, jak się do nich dostać, pojawiają się restauracyjni naganiacze, którzy dość szybko rozwiązują nasz dylemat. Decydujemy się udać z jednym z nich. Prowadzi nas przez jakąś rozwaloną klatkę schodową, która nie wygląda zbyt zachęcająco. Na najwyższej kondygnacji znalazła jednak swoje miejsce restauracja oraz kuchnia, zaś na dachu ustawiono kilkanaście stołów. Zajmujemy miejsce z najlepszym widokiem, nie przejmując się zbytnio tym, że w menu praktycznie nie ma nic do jedzenia (przy próbie zamówienia czegokolwiek ciągle słyszymy, że tego albo tamtego nie ma). Jednak, kto by się tam przejmował takimi szczegółami, mając tak wspaniały widok na Stambuł i to jeszcze o złotej godzinie? Ruch na Bosforze, latające we wszystkich kierunkach ptaki, szum tętniącego życiem miasta, wiejący wiatr – to wszystko sprawiało, że oboje doszliśmy do wniosku, e kochamy to miasto. Nie jest idealne, bo czy którekolwiek jest? Ale ma w sobie coś takiego, że nie da się o nim zapomnieć ani się od niego oderwać.
Poniższy timelaps dość dobrze obrazuje nastrój tamtego moment. Zwróćcie uwagę na ilość przelatujących po niebie ptaków!
Schodzimy z dachu i maszerujemy w stronę dzielnicy Sultanahmet. Powoli zapada zmrok, a na ulice wylega jeszcze więcej ludzi. W pewnym momencie stajemy jak zauroczeni, przed sporą witryną sklepu Koska. Marka ta jest nam bardzo dobrze znana, gdyż od czasu do czasu kupujemy w Polsce wyprodukowaną przez nią chałwę pistacjową. Nie możemy sobie odmówić przyjemności zrobienia tam zakupów. Zaopatrujemy się w owocowe herbaty, lokumy i pişmaniye (rodzaj waty cukrowej zrobionej z pszennej mąki oraz cukru). Z zapasami tymi wędrujemy w stronę naszego apartamentu, ale zamiast pójść tam od razu, zaglądamy na dziedziniec Niebieskiego Meczetu, po którym kłębi się tłum wiernych i turystów. Przysiadamy na chwilę, by przyjrzeć się ludziom i chłonąć atmosferę.
Nasza ulubiona Koska
Wieczorami stambulskie ulice nadal tętnią życiem
Niebieski Meczet
Wracamy na chwilę do apartamentu, która dosłownie jest chwilą. Po wzięciu szybkiego prysznica, idziemy na „krótki” spacer, który wcale nie okazał się być krótki. Ubrana w japonki nie przewiduję najgorszego, czyli że będę musiała zrobić w nich prawie 6km. Zacznijmy od tego, że zaopatrzeni w obrzydliwe piwo Efes, idziemy na nabrzeże, gdzie zasiadamy i obserwujemy, jak po Bosforze mkną pojedyncze, niewielkie łodzie i statki. Noc, choć ciemna, rozświetlona jest przez miliony miejskich świateł. Kiedy nudzi nas siedzenie, decydujemy się przemknąć przez park Gülhane. Nie wzięliśmy jednak pod uwagę jednego – jest on zamykany na noc. Nadrabiamy sporo drogi, by wrócić w okolice Niebieskiego Meczetu i Hagi Sofii. Wspomniane wcześniej japonki fundują mi sporych rozmiarów bąbla, co nieco psuje mi urok nocnego włóczenia się po mieście.
Stambuł by night
Pierwszy dzień w Stambule był wyjątkowo intensywny. Zaczęliśmy w piątek o 10 rano, a skończyliśmy po godzinie 1 w sobotę. Zmęczeni, ale przepełnieni pozytywnymi doświadczeniami, nie mogliśmy się doczekać kolejnego dnia zwiedzania.
